Šta je to totalna akrilatna zubna proteza?
Totalna akrilatna zubna proteza je vrsta mobilne proteze koja se izrađuje u slučaju potpune bezubosti. Radi se o vrsti mobilnog protetskog rada kojeg pacijent može samostalno izvaditi iz usta.
Totalna akrilatna zubna proteza rekonstruiša izgubljena tkiva u estetsku i funkcijonalnu cjelinu što idealnijeg zubnog niza s konačnim ciljem unaprjeđenja zdravlja i kvalitete života pacijenta.
Kada se treba odlučiti na izradu totalne akrilatne zubne proteze?
Na izradu totalne akrilatne zubne proteze treba se odlučiti kod potpunog gubitka zuba. Potpuni gubitak zubi često je povezan i s većim gubitkom mekih tkiva (visine desni) i resorpcijom alveolarnog grebena. Totalna proteza ima zadatak nadoknaditi sva ta izgubljena tkiva. Danas je moguće i potpunu bezubost riješiti fiksno protetskim radom na 4 ili 6 implantata u jednoj vilici(all-on-4 ili all-on-6).
Od kojeg materijala se izrađuje totalna akrilatna zubna proteza i od čega se sastoji?
Totalna akrilatna zubna proteza se izrađuje od akrilatnog materijala (posebne vrste plastike). Sastoji se od baze proteze u koju su postavljeni vještački zubi.
Baza proteze je dio proteze koji prianja uz sluznicu (svojim tijesnim prianjanjem uz sluznicu baza osigurava retenciju proteze), izrađena je od ružičastog akrilata koji se bojom uklapa s bojom prirodne sluznice. Ona nadoknađuje izgubljena meka tkiva (zubno meso) i resorbovani alveolarni greben (dio kosti vilice u kojoj su bili smješteni zubi). U bazu proteze se ugrađuju vještački zubi.
Materijal iz kojeg se oni najčešće izrađuju je također akrilat, ali mogu biti izrađeni i iz drugih materijala (npr. kompozit, keramika).
Koja je prednost izrade totalne akrilatne zubne proteze?
Prednost izrade totalne akrilatne zubne proteze je svakako njena pristupačna cijena i relativno jednostavna izrada.
Koji je postupak izrade totalne akrilatne zubne proteze?
Postupak izrade totalne akrilatne zubne proteze:
Nakon prvog pregleda i dijagnostike kojima primarno utvrđujemo da li je kod vas indicirana izrada totalne akrilatne zubne proteze, slijedi dogovor vezan za izgled budućeg rada, te plan rada i definisanje termina i vremena izrade.
Slijedi uzimanje otisaka, utvrđivanje međuzubnih odnosa, visine zagriza. Na temelju otisaka i svih definiranih parametara tehničar u dentalnoj laboratoriji izrađuje protezu.
Na probi proteze provjerava se estetika i funkcija proteze. Ukoliko je sve uredu, tehničar u laboratoriju završava njenu izradu.
Uz predaju totalne akrilatne proteze pacijentu se daju savjeti o žvakanju, govoru, održavanju proteze i oralnoj higijeni.
Slijedi kontrolni pregled i eventualna korekciju proteze. Naime, kada se proteza u potpunosti slegne na sluzokožu alveolarnog grebena i nepca može uzrokovati pritisak na nekim dijelovima sluznice što može biti uzrokom stvaranja crvenila i/ili ranica na sluznici.
Koliko vremenski traje proces izrade totalne akrilatne zubne proteze i koliko je potrebno dolazaka u ordinaciju?
Trajanje cijelog procesa izrade totalne akrilatne zubne proteze od prvog otiska do gotove proteze prosječno traje oko 10 dana.
U tom je vremenskom periodu potrebno da dođete 5 puta u ordinaciju.
O čemu treba razmisliti prije izrade totalne akrilatne zubne proteze?
Ako razmišljate o izradi totalne akrilatne zubne proteze morate znati da se radi o protetskom radu koji:
– omogućava povratak izgubljene žvaćne funkcije, unaprjeđenje govora, doprinosi poboljšanju estetike cijele donje trećine lica, a svim tim i poboljšanju kvalitete života
– nije fiksno vezan za podlogu već svoju stabilnost ostvaruje svojim direktnim prianjanjem na površinu sluzokože. Pri tome je gornja totalna proteza (proteza za gornju vilicu) bitno stabilnija od donje (proteze za donju vilicu) jer prekriva veću površinu mekih tkiva (sluznicu nepca i vilični greben) te svojim čvrstim prianjanjem stabilnost postiže stvaranjem negativnog pritiska(vakum između sluzokože i proteze). Površina donje vilice koju možemo prekriti protezom je znatno manja, veličina zubnog greben koji se prekriva protezom je vrlo često nedovoljna što uz pomičnost sluznice može dovesti do odizanja donje proteze s njenog ležišta.
Na protezu se treba naviknuti, a to je proces koji kod pacijenata različito dugo traje.
Što nakon izrade totalne akrilatne zubne proteze?
Nakon što ste dobili svoju totalnu protezu morate imati strpljenja da se na nju naviknete; u početku ćete ju osjećati kao strano tijelo u ustima i trebće malo vremena da se naučite sa njom jesti i govoriti.
Vrlo često nakon kratkog perioda nošenja proteze ona može izazvati osjećaj “žuljanja” sluzokoža na nekom mjestu te njeno nošenje može izazvati bol ili može doći do odizanja proteza za vrijeme žvakanja. Ti su problemi najčešće posljedica slijeganja proteze na sluznicu ili preranog kontakta na nekom mjestu u zagrizu. Ti se nedostaci mogu jednostavno riješiti korekcijama proteze u stomatološkoj ordinaciji. Upravo su zbog toga važni kontrolni pregledi nakon izrade proteze. Dobro je nositi protezu bar dva sata prije dolaska u ordinaciju da se točno može vidjeti gdje proteza izazva povredu sluzokože.
Isto tako su važne i redovne kontrole, najmanje dvaput godišnje. Važno je praćenje vašeg oralnog zdravlja i stanja proteze. Zbog postepene resorpcije kosti ispod proteze ona nakon nekog vremena može postati nestabilna (“prevelika”) i ispadati, te ju je potrebno podložiti (s akrilatnim materijalom) kako bi se njena stabilnost poboljšala.
Na sluzikoži ispod zubne proteze, naročito kod žena, može se razviti upala uzrokovana gljivicama (Candida albicans), a nedekvatna higijena zubne proteze može dovesti i do bakterijske upale sluznice i zadaha iz usta.
Zubnu protezu je potrebno prati sa zubnom pastom i četkicom za zube poslije svakog obroka, te ju jednom dnevno uroniti u čašu vode sa rastvorom sredstvom za dezinfekciju proteze (tablete za dezinfekciju proteza). Protezu treba u rastvorom držati minimalno 15 min. i zatim dobro isprati pod mlazom vode (odnosno prema uputi proizvođača). Ako protezu nemate u ustima, treba je zbog materijala iz kojeg je napravljena, staviti u čašu s vodom.
S protezom treba rukovati oprezno da bi se izbjegli lomovi i savijanje. Do oštećenja proteze najčešće dolazi kad je proteza izvan usta, kao posljedica pada pri čišćenju.
Oštećenja baze proteze i/ili zuba se mogu jednostavno reparirati u dentalnoj laboratoriji.